Duhnak le Khenkham (?)

Duhnak le Khenkham (?)

Salai Joseph KB Thawng

Hi kong hi ngaknu tlangval kan caah cun zungzal ca asi caah a biapi ngaite. Interview ka tuahmi mino an tam-ial cang. "Keimah duhmi kai thim lai" a timi an um bantukin "Nu le pa duhpiakmi kai thim ko lai" a timi an um ve ṭhiamṭhiam. "Khenkham" timi hi Laimi lawng kan hmang lo, vawleicung a khuaza nih an hmanmi asi. Fanu fapa dawt cukmak kha an duh khawh bak lomi he ai ṭhi-um ding an si tikah, asiloah an iduh tikah an lung a tling kho bak lo i an khenkham tawn hna.

“Annih kha an khenkham hna, an nu le pa alaih an theih lo tuk,” kan ti tawn hna. Asi pah lai nain nu le pa nih fale an rak kan dawttuk nak thinlung in tuarpiak/cohlanpiak/zohpiak ahcun an rak mawh lo (fanu fapa a ngei cangmi nih an fiang khun lai). Thisen in an hrinmi an fanu fapa kha an duhnak lam zulhter cu nu le pa vialte nih an saduhthah asi. Asinain, cuti lawng in thil a kal kho ve lo.

Minung hi kan ilo cio hrimhrim lo. Nu le pa bia a ngaih thlorh in a ngaimi---al a herhnak zawnah a al ngam lo mi kan um (ka hei ti ko). Cheukhat baak cu nu le pa duhpiaknak kha zeirel loin kanmah duhnak lam kan zuul ve. Pakhatpa cu nupi ai zaampi. A nu le pa nih an duhpiak lo. Ai thawh i "Nanmah nupi caah ka ṭhi lo, keimah caah ka ṭhit. Keimah caah cun ka duhmi te ta ka ṭhit lai" a ti huar hna. Amah dirhmun cun a palh lo. Amah belte, nupi le pasal timi cu kan chungkhar an si colh. Nu le pa, pi le pu a dawtu ding an si colh tikah a ṭhitu, a vaatu kan ca lawng asilo zia kha a fiang.

Atlangpi in zoh tikah ṭhit-umhnak hi phunhnih in ṭhen khawh asi. Phundang cun "Duhnak thinlung kha biapi ah a chiami le thluak le tuaktannak in thil a zoh i cu lam a zuulmi" (realistic in) tiin ṭhen khawh asi. Duhnak lawng a zohmi nih an khenkham deuhdeuh hna, an iduh deuhdeuh. Sining le a minung kung in zoh a hmangmi hna hi fawite in khenkham khawh an si---an zuanzam a fawi deuh fawn.

Asiah, nang na dirhmun cu zehdah asi ve kun?

Minung thinlung, zawnruahnak a ngei komi nihcun fawite in an dawtmi hna kha an kaltak bal hna lo. Amah belte, mifim pakhat nih "Duhnak cu sifahnak nih innka in a luhhnawh i duhnak cu thlalangawng in a zuang" ati mi khi adik kan ti kho lai maw---asi kho ngai ve ko.

Nupi pasal timi cu zungzal ca asi. Akung in maw na zoh lai, na thinlung duhnak dah na zulh lai? Nu le pa nih an in duhpiak lo sual tikah, cun midang hei in tuaktanpiak hna sehlaw, na dawtmi cu na kaltak kho lai maw. Nu le pa timhtuahpiak mi kha mirum le mifimthiam hna asi ko hnga---na hmailei a ceu deuh ving hnga cu mu. Hihi nu caah zulh a fawi deuh ngai ṭheo lai (Nu sinak in cuai loding).

Na hmailei ceunak le na lamthluan caah cun na dawtmi kha na kaltak khawh tak men ko lai---mi vialte kan si ko. Asinain, kan kaltak mi nu pa thinlung le nunnak te kha zeitluk zaangfak dah asi ve. Kan iduh lio ahcun vawlei kan philh ve tawn ko. Asinain na kaltak tikah nang nai nuam, anih bel mitthli he---ai ruang (equal) lo ngaite.

Asiah, zei lam dah na zulh lai? Fawi tukin bia kan chah lo a hau. Zungzal ca asi. Kan duhmi he nakin kan duh khawh lomi he kan lamthluan ai dawh deuh ding asi tikah, zei lam dah kan zulh lai? Akung in maw kan thinlung in?

Ngaknu tlangval asi cangmi nih biatak deuh in atu tehin kan ruahcia le biachahnak, asiloah timhtuahnak kan ngeihcia a hau. Atanglei hi ithim tuah!

1)      Nu le pa cu mithmuh kan Pathian an si caah an bia ngaih a hau?

2)      Nu le pa dawtnak a lian tuk, an kan hlaw kho thai taktak lai lo caah ka duhmi te kai thim ko lai?

3)      Duhlomi he rum nakin duhmi he anthur tihaang din?

4)      Hmailei ca le kan tefa ca tiang asi caah a kung in ka zoh ko lai?

5)      Khenkham nak pinlei tiang ka duhmi cu ka zulhdawi ko lai?

6)      Sifahnak he cun duhnak lamthluan ka zul kho thai bal lai lo?