Sunday, October 12, 2014

Christmas le Lai Khuate


 Christmas  le   Lai  Khuate

(2011 Salai Zai Kual te khua Christmas Diary)

                                                             
                                                    
Salai Joseph KB Thawng

Biadomhnak
Christmas  nih a chuahpimi daihnak, lawmhnak le thluachuahnak nan cung cio ah um ko seh. December thla hi thla dang he aalo lo.  Lungthin aa phundang i kan hirha a kok  Laimi hi puai le laam a sunhsak mi miphun cu kan rak si ko rua. Masi ni cu chim lo, December thla kan phanh bak hin cun kan hohalin a ha tuk cang. Mi khamhtu Bawi Jesuh chuah caamtuak a si caah aa lawmmi kan um lai. Cun, puai (sazawh) a si ca zongah aa ngaih tawk kan rak um ve lai.  Laimi nih  December le Christmas kan hman tawnning cheukhat ka purhdah khawh mual a tlangpi in ka von in zamh hna.
Sweet December An Dong 
Happy Sweet December!  Happy Sweet December! Salai Zai Kual tepawl authawng a thang ngai. Zaanim le khuamang (12:00am) a si cang nain an hrio ngai hna. Aruang cu Dipa (December) thla si kaw dangkhawng in a kik. Angkileng zuunhnih aa thuanh an um, hngawngngerh an i ngerh. A cheu nih puan an i homh rih. Mini-hydro electric an vaang ve  nain, zaan suimilam 10:00 pm tiang lawng an vaan caah cu zaan cu sum cungah lungpher an chiah i meifar paw hluaimai in an vaan. 
Masi hla cu heh in an von i huan len hna. Khrih fabu dihlak mino (inn 60 khua ah bu 6 an um ) dihlak fonh in don cu si kaw an lung an i hmu lo ngai. An i uhanh, kanmah lawng an kan rinh. Arsanpioh ei ahcun beel tawcaak khoih hmanh thloh khawh lo phun.  Annih Khrihfabu nih le phaisa tho duh hna hlah, ti hrawnghrang khi mino cheukhat an zai len. 
Carol Singing Zaan  An Vak
“Merry Christmas to  you” timi hla le lawmhnak thawngha he nan sinah kan ra cang, timi hla kha an i sak.   Carol zaanvah hi a sunglawi ngai.  Ngakchia kum 4 ri in innkamlo an i thawh. Salai Zai Kual (an hruaitu) nih a beng a von cawi i “Nungak Ni Bau te chungkhar nih chihria pawngkhat, aithing thlarhnih, fahum tampi le changpi thleephnih  Christmas laksawng an kan peek caah nan ilawm maw” Lawm…lawm…lawm. Zapi kutbengh thawng, fifik tum thawng a thang ko. Khuapi a tlirh, ngakchia pawl aw ko hi a thang meisei. 
Inn 15 tiang an kal ahcun minung an hahnem tuk. Inn 20 hrawng an phanh tikah ngakchia hrumhru le nunau lawng an taang. Ngaknu tlangval  an bau. Puan cu i zawng hna kaw khuahkhat hnu khuahkhat in an tlau, an i zuukphiak.  Sianginn bo, innchak tlangbo le Ni Kir nu innthlang bungpi tangah an rol dih. Mino upa an ithlah. An umnak hmun cu mui tuk  kaw  kal ngam si hlah iai. Mino upa pakhat nih a chimmi cu , “Hihi cu December nih a kan phorhmi zawtnak pakhat ah chia ko usih,” ati.
Masi Tuahtu Rian An Fial
Masi tuahtu ding Sui Nawn techung rianfial ah an ichawk. Sia kawl fial na, Vok thah le chunguantu ding a fial na, tiin. Pu Irh Dun belte aa ngaihchiat ngai. Saphuhmu (chunguantu) ah an fial ve lo caah. Kumpi kumkhat chung sa ei lonak le sahrawm rim an hnimh ti lonak sau kaw chunguan a rak i ruah ngai. “Innpa zong kan si. Kan khuapi te ah keimah nakin saphuhmu service saumi an um maw, ka sacannak  naamte ka hlan nemmam hna lai lo,” ti a si cang.
Mino Nih Inn An amh
Inn amhnak (decoration) cu tleu dilhdelh tete khin.  Zoh ah thinlung aa phundang ngai. Mit tha a dam i thaw a chuak ngaingai. Cun, meifar kung, batlok kung le lachon tete nih mit a remter khun. Salai Mangte belte aa an kawt. Meifar kung a haunak ah naamtong in a khukbu aa tuk sual. Pacan aa cuh seek nain inn tiang an puak.  Cu laklai ahcun Salai Dun Sang le a darling cu an rak tlau ve hoi. Meifar kung saam ah an i thawh ve nain an mui a de ti lo. Fifik an tumh len hna cu zeithawng rira an thei ti lo. Ral Cuan nih “Tluntaak ko hna usih, chuncaw ka von chanh te hna lai, an zia le an keel a puang le a si ko hih,” ati. 
Caan Kongah An Buai
Rev. Al Tu a nuar an ti. Kan khua Pastorte lakah  service sau bik, kum upa bik le Khrihfabu lian bik  Pastor ka si. Cu i chungkhar ca thlacam luklak hna caan peek hna. Nemmam, ka hmang lai lo ti a si cang. Miss Ngun Pum ial a buai ve hoi. Masi zing pumh solo sak an thiah lo ruangah. Thawngha chimtu ding an thiahmi Rev. Kio Er   nih le  Rev. Al Tu biafi in ai ngal ve. Miss Doi Kil (zing pumh solo sak thiahmi) zong Miss Ngun Pum bia in a nuar ve hoi. Masi tuahtu Sui Nawn te chungkhar an awlokchong cang. Torhlo le vansan ah khuapi chungum an khuami Evan Bil Luai Kung an hei cah. 
Christmas Puai Ni
Thilpuan thar dekmak tete an hun i chuah hna.  Mit ah an irem tuk. Amah belte, December thla cu vawlei a phut, thlihir a pang tikah an kedil a kak, an ke le biangki hrawng, an hmur hrawng a phi dih. Ahlahsi an heu ngai lai tu kha. Evan Bil Luai Kung  nih thawngha a chim. “Naute Jesuh cu vawlei misual mi hna tlanhtu ah a ra, na zumh lo ahcun khamh na si bal lai lo”  timi sermon in a phomh len hna. Pastor le Krihfa upa cheukhat belte an zai ngai. Naute Jesuh chuah camtuak puai lawmhnak si nalak i a khamh fiannak kong lawngte chim cu. Crusade le Camping bang ti fawn lo, tiah an i ceih len.

Sa Zawhnak
Masi zing cu harbel mei a khu. Chunguan pawl an i tuai ngaite, aa hehong luklak zong an rak tlawm ve lo.  Zaanlei suimilam 3:00pm a hong si. Rawl  ei dar an tum. Rawlkheng hmanh an hun hlan ah an i hutcia dih cang. Buaicur khin an um. Voksa thau an i nalh, heh in an i tuh hna.  Nu le ngakchia nih an sa hleimi an i lawipi. 
Innpa nutung pawl rawlhing an icuh, an i si. Uico saruh chut an tam. Cu lakah zuri an tam. Masi puai caan zurit le buai, i vuak pawl hi an nungphung ah a tla. Khuabawi le mino upa nih an tlangtla  kho hna lo.

Biadonghnak 
Laimi, a bik in khuate kan Masi hi a nuam ko. Hmundang le ramdang kan phanh hnu zong ah kan von ngai ruangmang tawn. A nuam, a ha i a sunglawi tuk hringhran. Amahbelte, kan zia le kan keel a puang tawn. Aa lettalam mi kan tamtuk rih. Thil halo hi kan nunphung ah kan tlakter. Thil ha kan hmu nain kan i cawn duh lo. Abik in mino cheukhat kan rawk, December thla ah. A sunlawi hnga tlukin a sunglawi kho lo. Chuahcam lawmhnak puai sunglawi a si nain aa lawm kho lo le a buaimi, a ngaihchiami an ram tam tuk ve tawn. Cucaah chan he aa tlakmi, a hami thlennak in kan i thlen a hau.
(Note : Faiceu Journal ah rak ial cangmi cabia a si)

No comments:

Post a Comment