Lei le Dang Ai Seh

Lei le Dang Ai Seh

Salai Joseph KB Thawng

Kan holhnak ah “ Lei le dang ai  seh ” ti a um. A sullam cu, “Lamnaihte, hawikom ṭha kan si zongah a caan ahcun i remlonak  le i alhniarnak tete a um tawn” ti khi a si. Asinain, phundang deuh in a sullam ka von putter (tlaihter) lai. “Lei le Dang Ai Seh” ti rumro hi cu hman dawh a si lo. “ Lei le Haa Ai Seh” ti khi sisehlaw a hman deuh men hnga. Asinain, cu zong cu hman thlu dawh a si hoi lo. “Haa nih Lei A Seh” ti khi hmanbik dawh a si. A ruang cu “Lei nih Haa a seh khawh ve bal lo caah a si ko.” 

Rawl kan ei lioah maw, thingthei kan ei lioah maw kan haa nih kan lei cu a thi chuak lakin a seh tawn. A caan ahcun kan lei a par (a durh)  i rawlsa le a thurmi, a almi hmanh kan ei ngam lo. Phundang cun, a sehtu cu Haa a si i a tuartu cu Lei a si. Lei nih na ka seh hrimhrim, tiah teirul a cham kho hlei lo. Asinain, Lei cu kan nunchung paoh cu kan kaa ah aa benh, a tlau lo. Haa tu cu a fak, a kua, a bum. Ruahlo in a kiak, a tlong i sifah a kan pek. Nungak haabeuh lebang cu an i   remlo tak khi mu__a haa beuhmi nih ka meet te hlah u☺.

Chim duhbikmi cu, “Khrihfabu i ṭhithruainak ah siseh, ramrian ah siseh, felawsip bu pakhat khat ah siseh, orkenaizeson pakhat khat ah siseh, nawlngeitu hi kan biapi tuk ti khi a si.”  Kan awthoriti le kan paver hi a hmanzia ka thiam a hau. Ka seh khawh aipat tiin mizeirel lo, mah siaremning lawng in khuakhan, hei rem lo deuh caan paoh i hei seh. Cheukhat minung lebang cu a seh seh lawng an i za lo i a tau bak in an tau, an thleh dih. Sehnak nawl an  ngei ko. Taunak nawl zong cu an  va ngei ko lai. A ruang cu a kuttang minung hme an si cu. Angaite cu Lei nih telrulcham hei  duh hmanhsehlaw a cham kho theng lai lo. Asinain, ziknawh, eihmuar, mah lung lawng in khuakhan le pawngkam minung cungah a dik lomi khuakhannak tbk. cu a rauhhlan ah kan  bum ve te lai. Kan kua lai, kan  kiak lai i kan ṭil ko lai.

Nizan tihni tekhan mizei kan hmurka hmanh nih ai  ziak ngaimi cu “Minung covo” (Human rights) ti hi a si. Kan i ziak awk zong a si khe. Ahonihdah a covo sullam ngei loin hman a duh__kan kut kan thlir lai lo. Angaingai cu “Nuhrin covo” kan ti lengmang mi hi, “ Mi pakhat nih a cung bawi  ka si aipat tiin hramhram loin namhnul le a kenkip ah thui ding kan si lo” tinak khi a va si ko hnga. Thingkak le lungkak chuah kan si lo. Minung (nu pawchung) nih hrinmi cio kan si, ti khi a si ko.

Cucaah, kan paver hi a hmanzia kan thiam a hau. Biaknak lei a si ah, vawlei lei a si zongah a niam deuh le a sang deuh cu um phung a si. Asinain, a sang deuhmi nih a niam deuhmi kha kan duh tik paoh ah kan Seh hna awk a si lo.  Lei cu a tuartu ceo khi a si ko. Asinain, a nunkhua a sua. Chantlung in a nung. “Haa nih Lei a seh.” Ka seh khawh tiin “imhnak thinlung” (i cei seh tinak) a va ngei men lai.  Asinain, Lei nakin Haa cu a chan a tawi deuh. Mipi nih, Khrihfabu le  i hawikomhnak bu pakhat khat nih an hmang duh thai lo. 
      

(Note :  Ṭhinṭhang Mekazin ah ṭial cangmi cabia a si)